ÜLKEYİ DEMİRAĞLARLA ÖRME ŞAMPİYONU ATATÜRK DÖNEMİDİR
Cumhuriyet kurulduktan sonra ülke sınırları içinde Osmanlı devleti tarafından yaklaşık ülkemizde 3730 ile 4000 km demiryolu kaldığı ifade edilmektedir.
Cumhuriyet kurulduğunda Osmanlı devletinden demiryolu hatlarının durumu şöyleydi: “ Yabancı şirketlere ait normal genişlikte 2282 km uzunlukta hat ve 70 km uzunluktaki dar hat ile esas devletimizin yönetiminde bulunan 1378 km uzunlukta normal genişlikte hat olduğu” ifade edilmektedir.
“1923- 1940 yılları arasında ortalama her yıl 200 km demiryolu yapılmıştır. Bunun 3208 km si 1940 yılına kadar yapılmıştır.” Yabancı şirketlerin elinde bulunan 2352 km demiryolu Fransız,Almanya ve İngiltere devletlerinden geri almak üzere, millileştirmek amacıyla 22.Nisan.1924 yılında 506 sayılı yasa çıkarılmıştır. Böylece ilk olarak 1928 yılında Anadolu hattının alımı yapılmış, daha sonra 1929 yılında Mersin Adana hattı, 1931 yılında Bursa- Mudanya, Samsun- Çarşamba, Ankara hatları, 1934 yılında İzmir kasaba Turgutlu hattı, 1935 yılında Aydın demiryolları, 1937 yılında Bağdat hattının Fevzi paşa- Meydan kebir kesimi ile Çoban bey, Nusaybin hattı yabancı devletlerden alınarak Millileştirilmiştir.”
Harpten yeni çıkmış ve ülkesini işgal eden 7 devleti yenmiş, ve düşmanı ülkesinden kovmuş bir devlet, ülkenin her alanında kalkınması için hızlı şekilde bir yandan yeni demiryolları yapıyor, bir yandansa yabancıların ellerindeki demiryollarını alıp millileştiriyor. Demiryollarımızın yabancılardan geri alınması ve demiryollarından hiçbir şey satılmadan hızlı şekilde yeni demiryolu yapılması çok önemli bir eser yaratması ve en büyük başarı olaylarından biridir
Ülkede 2002 yılından 2013 yılına kadar ülke yönetimine gelen hükümetler demiryolu yapımına ağırlık ve önem vermişlerdir. Bu zaman zarfında Ankara- Eskişehir çift hatlı hızlı tren hattı 2 * 245 = 490 km Polatlı- Eskişehir hızlı tren hattı 2 * 212 = 424 km, Muratlı – Tekirdağ tek hatlı demiryolu 31 km , Kemalpaşa – Turgutlu tek hatlı 27 km demiryolu ve Kütahya – Ala yurt tek hatlı demiryolu 10 km demiryolları yapılmış ve hizmete açılmıştır. Bu demiryollarının toplam uzunluğu 982 km dir. Bu yapılan toplam demiryolunu geçen 11 yıla bölersek 982 :11 = 89 km eder. Ortalama her yıl 89 km demiryolu yapılıyor demektir. Biz buna her yıl 100 km yeni demiryolu yapıldı diyelim.Ayrıca 13,5 km marmaray hizmete açıldı.
1940 yılından itibaren 2002 yılına kadar gelmiş ve geçmiş bütün hükümetler demiryollarımıza yeterli yatırım yapmamışlardır. 1940 yılından sonra en büyük yatırımı 2002 yılı ile 2013 yılları arasında kurulan hükümetler yapmıştır.
Yukarıda bahsettiğimiz gibi bir yılda ortalama 100 km demiryolu yapımı düşmektedir. Ortalama bir yılda 200 km demiryolu yapımı ile Cumhuriyetin ilk yılları birinci sırada yer almaktadır.
Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren Atatürk zamanında ülke büyük imkansızlıklar içinde olmasına rağmen 17 yıl içinde halkı ile beraber ülkeyi demir ağlarla ördüğü gerçektir. Bunu hiçbir kimse inkar edemez. Bu ülkeye toplu taşıma ve demiryolu yapan bütün kuruluşlar ve yetkililer sonsuza kadar minnet ve saygıyla anılacaklardır.
Atatürk’e sahip çıkmak; her hükümet, her kuruluş ve her ferde bir çok faydalar kazandırır. Yermek ise hiç bir şey kazandırmaz. Çünkü: Atatürk dünyaya mal olmuş büyük bir önder ve büyük bir liderdir. Şahsi kanaatimi dile getirdim. Gereği yetkililere arz olunur. 12. 02. 2014
Kaynak: 2. Ulusal Demiryolu Kongresi kitapçığı
Tel : 0533.138.37.41 Burhan DURDU
Ev : 0312. 222.27.37 Emekli Kontrolör
Konuyu Paylaş
