Yunanistan-Bulgaristan Yük Koridoru İstanbul Boğazına Tehtid mi?

[Ömer Tolga Sümerli]

Aylardır tartışılan bir proje artık hayata geçme yolunda emin adımlarla ilerliyor. Sea2Sea projesi, kuzey Yunanistan ile Bulgaristan'ı Romanya sınırına bağlayan bir demiryolu hattına yatırım yapacak ve deniz yoluyla taşınan önemli yük hacimlerini İstanbul boğazından demiryoluna kaydıracak. Yıllık 650 milyon euroluk taşıma ilk hedefler arasında.

Sea2Sea projesi, Yunanistan'ın Selanik, Kavala ve Dedeağaç limanlarını Bulgaristan'ın Karadeniz'deki Varna ve Burgaz limanlarına bağlarken, Tuna nehri ve Bulgaristan-Romanya sınırında bulunan Rusçuk limanına kadar uzanan bir demiryolu koridoru geliştirmeyi hedefliyor.

Yunanistan ve Bulgaristan, projeyi yönetmek için ortak bir şirket kurmayı hedefliyor. Aynı zamanda, iki taraf bunu Connecting Europe Facility (CEF II) mali programına dahil etmeye çalışacak.

Yunanistan ise kendi topraklarındaki demiryolu projelerine yaklaşık 4 milyar avroluk yatırım yapacak. Yatırımlar, Selanik ile Toxotes arasındaki Kavala limanından geçen demiryolu bağlantılarını ve Yunanistan-Bulgaristan sınırına uzanan Dedeağaç-Ormenio hattını hedef alacak. Projenin inşaat sözleşmeleri 2023'te imzalanacak ve çalışmalar 2027-2028'e kadar tamamlanacak.



İki ana proje

Thessaloniki-Toxotes projesi 1,68 milyar avroluk bir bütçe kullanacak. Yunan Demiryolları'nın altyapı yatırım projelerini uygulamakla görevli yan kuruluşu ERGOSE, "206 kilometrelik sinyalizasyon ve elektrifikasyon ile yeni bir demiryolu hattını işletmeye alacak ve Selanik'i Kavala'ya bağlayan demiryolu koridorunu ve mevcut Yunan demiryolu ağını tamamlayacak" dedi. ERGOSE'ye göre bu hat, Selanik ile Dedeağaç arasındaki transit sürelerini üç saat kısaltacak.

Öte yandan, Dedeağaç-Ormenio hattı, Yunanistan ile Bulgaristan arasındaki sınır ötesi bağlantıların yanı sıra, hattın üç sınır bölgesinde yer alması nedeniyle Yunanistan ve Türkiye arasındaki bağlantıların iyileştirilmesini amaçlayan 1,08 milyar avroya varan yatırımları görecektir. ERGOSE, projenin tamamlanmasını üstlenecek yüklenicinin mevcut tek demiryolu hattının 176 kilometresini sinyalizasyon ve elektrifikasyon sistemleriyle donatılmış bir çift hat haline getirmesi gerekeceğini belirtti.

Yunanistan-Bulgaristan navlun koridoru yılda 650 milyon avro değerinde yükü demiryoluyla taşıyacak
09-01-2023 12:36 tarihinde yayınlandı
Resim: Wikimedia Commons. Thaliapap
Aylardır tartışılan bir proje artık hayata geçme yolunda emin adımlarla ilerliyor. Sea2Sea projesi, kuzey Yunanistan ile Bulgaristan'ı Romanya sınırına bağlayan bir demiryolu hattına yatırım yapacak ve deniz yoluyla taşınan önemli yük hacimlerini İstanbul boğazından demiryoluna kaydıracak.


Sea2Sea projesi, Yunanistan'ın Selanik, Kavala ve Dedeağaç limanlarını Bulgaristan'ın Karadeniz'deki Varna ve Burgaz limanlarına bağlarken, Tuna nehri ve Bulgaristan-Romanya sınırında bulunan Rusçuk limanına kadar uzanan bir demiryolu koridoru geliştirmeyi hedefliyor.

Yunanistan ve Bulgaristan, projeyi yönetmek için ortak bir şirket kurmayı hedefliyor. Aynı zamanda, iki taraf bunu Connecting Europe Facility (CEF II) mali programına dahil etmeye çalışacak.

Yunanistan ise kendi topraklarındaki demiryolu projelerine yaklaşık 4 milyar avroluk yatırım yapacak. Yatırımlar, Selanik ile Toxotes arasındaki Kavala limanından geçen demiryolu bağlantılarını ve Yunanistan-Bulgaristan sınırına uzanan Dedeağaç-Ormenio hattını hedef alacak. Projenin inşaat sözleşmeleri 2023'te imzalanacak ve çalışmalar 2027-2028'e kadar tamamlanacak.


Yunanistan-Bulgaristan arasında önerilen demiryolu hattı. Resim: © Google Haritalar.
İki ana proje
Thessaloniki-Toxotes projesi 1,68 milyar avroluk bir bütçe kullanacak. Yunan Demiryolları'nın altyapı yatırım projelerini uygulamakla görevli yan kuruluşu ERGOSE, "206 kilometrelik sinyalizasyon ve elektrifikasyon ile yeni bir demiryolu hattını işletmeye alacak ve Selanik'i Kavala'ya bağlayan demiryolu koridorunu ve mevcut Yunan demiryolu ağını tamamlayacak" dedi. ERGOSE'ye göre bu hat, Selanik ile Dedeağaç arasındaki transit sürelerini üç saat kısaltacak.

Öte yandan, Dedeağaç-Ormenio hattı, Yunanistan ile Bulgaristan arasındaki sınır ötesi bağlantıların yanı sıra, hattın üç sınır bölgesinde yer alması nedeniyle Yunanistan ve Türkiye arasındaki bağlantıların iyileştirilmesini amaçlayan 1,08 milyar avroya varan yatırımları görecektir. ERGOSE, projenin tamamlanmasını üstlenecek yüklenicinin mevcut tek demiryolu hattının 176 kilometresini sinyalizasyon ve elektrifikasyon sistemleriyle donatılmış bir çift hat haline getirmesi gerekeceğini belirtti.

Neden önemlidir?

Birkaç ay önce, özellikle geçen Nisan ayında, Yunanistan Ulaştırma Bakanı Kostas Karamanlis bu yeni koridorun önemini vurguladı. Spesifik olarak, bunun bölgedeki demiryolu yük trafiğini ve hacimlerini artıracağı için jeostratejik öneme sahip bir proje olduğunun altını çizdi. "Yunanistan'daki bu noktalar arasındaki demiryolu bağlantılarına yatırım yapmadan ve kuzey Yunan limanlarının demiryolu erişimine izin vermeden güneydoğu Avrupa'da bir lojistik merkez haline gelmenin hiçbir yolu yok" dedi.

“Bu demiryolu gelişmeleri ile Selanik, güneydoğu Avrupa'da ulaşım için bir geçiş kapısı olurken, Dedeağaç limanı giderek daha önemli hale gelecek. Hatta bu hattı Kuzey Denizi limanlarına kadar uzatma ihtimalleri var” dedi.

Nitekim ERGOSE'nin araştırmalarına göre Sea2Sea mega projesinin jeostratejik ve lojistik değeri görülmez. “Proje teslim edildiğinde, geleneksel olarak İstanbul Boğazı'ndan geçen konteynerli yükün önemli bir yüzdesini çekebilir. Denizden demiryoluna geçiş, kargoyla birlikte yılda 650 milyon avroya ulaşabilir” dedi.

Kaynak: https://www.railfreight.com/railfreight/2023/01/09/greece-bulgaria-freight-corridor-to-shift-650-million-euros-worth-of-cargo-on-rail-yearly/

[Ömer Tolga Sümerli]

Haritaya bakıldığında,  Bulgaristan'dan Dedeağaç'a kadar palanlanan demiryolunun devamı, ege nin en büyük işlem hacimli limanı olan Yunanistan'ın Pire limanına kadar uzanıyor. Bu liman, deniz taşımacilığında kilit bir limandır hatta, büyük konteyner gemilerinde taşınıp, Türkiye'ye gelecek yükler önce bu limana uğrar, buradan daha küçük gemilerle İzmir veya İstanbul limanlarına taşınır. Uluslar arası taşımacılıkta çok kritik bir limandır ve trafigi yoğundur.
Planlanan bu demiryoluyla birlikte, ister karadenize drek gidecek, ister bu liman üzerinden karadenize gidecek / gelecek yüklerin maliyet ve zaman hesaplanarak, iyi bir organizasyonla, İstanbul boğazını tercih etmemesi mümkün gözüküyor. Ayrıca Bulgaristan'dan Romanya, Moldova, Ukrayna hatta, kuzeydeki Baltık denizine kadar bağlanti sağlayabilir. Tabi ki İstanbul boğazını tamamen bir alternatif değildir, fakat, boğaz geçişlerinden sağlanan gelirde önemli erimeye yol açabilir.
Bizim bir zamanlar Viking treni projemiz vardı, kısıtlı olarak bir şeyler yapılmıştı. İşte buna tam bir alternatif pojedir bu demiryolu projesi.
Zamanında çok şeyler yazdım çizdim. Bazı konularda haklı çıkmak ülkem adına çok acı veriyor bana.

Saygılarımla